Khutulun
‘De mongoolse prinses die uitblonk als ruiter, worstelaar en boogschutter’

Still uit de Netflix serie Marco Polo (2014).

Still uit de Netflix serie Marco Polo (2014).

Over Khutulun
(1260 – 1306)

Khutulun was een Mongoolse prinses die uitblonk als ruiter, worstelaar en boogschutter, en ook als krijger.

Ze was de achter-achterkleindochter van Genghis Khan en het nichtje van de Mongoolse heerser Koeblai Khan. Al van jongs af aan versloeg Khutulun haar broers bij het worstelen en ze begon mee te doen aan wedstrijden. Ze werd beroemd als de worstelaar die geen man kon verslaan. Door weddenschappen met verslagen tegenstanders won ze door de jaren heen een kudde van tienduizend paarden bij elkaar.

De Mongolen geloofden dat sportkampioenen ook goede krijgers waren. Haar overwinningen brachten haar al snel naar het slagveld, waar ze naast haar vader ten strijde trok. Ze vochten tegen Koeblai Khans pogingen om het Kanaat van Chagatai in te lijven, dat zich uitstrekte van het westen van Mongolië en China tot in Kazachstan en Kyrgyzië. Volgens Marco Polo was haar tactiek om naast haar vader op te rijden en dan als een havik bliksemsnel een slachtoffer van de vijandelijke troepen eruit te pikken, en die naar haar vader te brengen.

Khutulun weigerde te trouwen tenzij haar aanstaande echtgenoot haar kon verslaan met worstelen. Eenmalig beloofde ze haar ouders om een aanzoeker, een rijke prins, te laten winnen, maar tijdens het worstelen werd ze te fanatiek en versloeg ze hem alsnog. Uiteindelijk trouwde ze met een van haar vaders soldaten, om geruchten de kop in te drukken. Na haar vaders dood volgde ze hem op als legercommandant, maar kort daarna stierf ze op haar 45ste onder verdachte omstandigheden die op een moordcomplot wezen.


Facts

  • Khutulun was een Mongoolse prinses en zo sterk dat niemand het op welke manier ook van haar kon winnen.

  • Omdat Mongoolse legers voornamelijk met pijl en boog vochten, vochten er ook regelmatig vrouwen mee die net zo goed konden paardrijden en boogschieten.

  • Het meeste wat we weten over Khutulun is geschreven door de ontdekkingsreiziger Marco Polo en de Perzische historicus Rashad al-Din.

  • Khutuluns vader Kaidu, weigerde om zijn nomadische volk in te laten lijven bij de nieuwe Yuan-dynastie.

  • Mongoolse worstelaars dragen vandaag de dag traditionele outfits waarbij de borstkas vrijwel helemaal bloot wordt gelaten, om te laten zien dat de worstelaars geen vrouwen zijn – een eerbetoon aan de onverslagen Khutulun.

Khutulun dochter van Qaidu, middeleeuwse miniatuur, 1410-1412.

Khutulun dochter van Qaidu, middeleeuwse miniatuur, 1410-1412.

Quotes

‘(Koning Qaidu) smeekte zijn dochter dat ze zich door [de jongeman] zou laten overwinnen. (…) Zij antwoordde: ‘Vader, ik zou voor niets ter wereld iets anders doen dan wat rechtvaardig en redelijk is.’ (…)Nu gingen het meisje en de jongen de strijd aan en grepen ze elkaar bij de armen; aanvankelijk ging het heel goed, maar na enige tijd moest de jongeman toegeven dat hij verloren had. Toen was de zaal vervuld van het grootste verdriet ter wereld omdat die jongeman, een van de mooiste mannen die daar ooit was gekomen of ooit te zien was geweest, zo had verloren. En toen kreeg het meisje de duizend paarden, en die jongeman vertrok en ging vol schaamte terug naar zijn streek.’

– Marco Polo, De wonderen van de Oriënt: Il Milione (Athenaeum-Polak en van Gennep, 2008)

OPDRACHT

Opdracht: Khutulun: ruiter, worstelaar en boogschutter
Niveau: onderbouw vmbo, havo, vwo en bovenbouw vmbo, havo,vwo
Periode: Middeleeuwen
Tijd:
15 minuten