Catherine de Medici
‘De macht achter de Franse troon’

Catharina de' Medici geportretteerd als weduwe, circa 1580.

Catharina de' Medici geportretteerd als weduwe, circa 1580.

Over Catherine de Medici
(1519 - 1589)

Catharina de’ Medici was van 1547 tot 1559 koningin van Frankrijk. Ze had een belangrijk rol in de godsdienstoorlogen tussen de katholieken en de protestantse Hugenoten.

 

Catharina was lid van de machtige de’ Medici familie uit het katholieke Italië. Ze trouwde op 14-jarige leeftijd met de latere Franse koning Hendrik II. In haar tijd werden steeds meer Fransen protestant en zij keerden zich tegen de machtige Rooms-Katholieke kerk en katholieke heersers. Catherina deed vele pogingen om deze twee partijen met elkaar te verzoenen.


Na de dood van Hendrik II speelde Catherina als regentes en koningin-moeder een belangrijke politieke rol. Zo huwelijkte ze haar katholieke dochter Margaretha uit aan de protestant Hendrik van Navarra, die regeerde over een protestants deel van Frankrijk. Wat leek op een poging tot vrede, mondde uit in de gruwelijke Bartholomeusnacht oftewel de Bloedbruiloft. Tijdens het huwelijksfeest in Parijs op 24 augustus 1572 waren vele belangrijke Franse protestanten te gast. Zij werden die nacht massaal vermoord. Het was een begin van een golf van geweld door het hele land.  

Er wordt vermoed dat Catharina de’ Medici de opdracht had gegeven voor deze moordpartij, omdat ze vreesde voor een opstand van de protestante adel. Ze overleed in 1589 - tien jaar voordat het Edict van Nantes Frankrijk weer een langere periode van rust zou bezorgen.

Facts

  • Catherina de’ Medici kon geen officieel staatshoofd worden (zij was regentes) vanwege wetten die zeiden dat alleen mannen troonopvolger konden zijn.

  • Ze heeft lang geprobeerd tijdens de Franse godsdienstoorlog de katholieken en protestanten te verzoenen.

  • Godsdienst was voor haar ondergeschikt aan politieke macht.

  • Toch wordt er gedacht dat zij opdracht had gegeven voor het vermoorden van belangrijke protestanten in de Bartholomeusnacht.

  • Catherina huwelijkte haar kinderen strategisch uit voor versterking van het huis Valois (van haar man Hendrik II).

Portret van Catherine de Medici en haar kinderen, circa 1561.

Portret van Catherine de Medici en haar kinderen, circa 1561.

Quotes

‘Ze redde de troon van Frankrijk, ze behield de koninklijke autoriteit onder omstandigheden waarin menig grote prins zou zijn gevallen’

- Honoré de Balzac, Franse schrijver uit de 19e eeuw. 

‘De Vrouwe zal alleen regeren als haar enige (unieke) echtgenoot dood is,
die Eerste was op het veld van eer (slagveld). Zij zal zeven jaar lang huilen en lang regeren.’

- Vermeende voorspelling van Nostradamus over de dood van Catharina’s echtgenoot Hendrik II.

OPDRACHT

Opdracht: Catherine de’Medici en de Bartholomeusnacht
Niveau: bovenbouw havo, vwo
Tijd:
vraag 1: 10 minuten, vraag 2: 20 minuten
Periode: Vroegmoderne tijd
Kenmerken: 

De protestantse reformatie die splitsing van christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had.